Eminiz şu günlerde siz de arkadaşınızın yaşlandırılmış fotoğrafını
sosyal medyada paylaştığına şahit olmuşsunuzdur. Kısa süre içerisinde 150
milyondan fazla kullanıcı tarafından indirilen FaceApp uygulaması kişilerin yüz
ifadeleri, bakışını ve yaşını değiştirerek yıllar sonra nasıl gözükeceklerine
dair bir görsel oluşturuyor.
2 yıl önce yayınlanan FaceApp, Rus şirket Wireless Lab’a
ait. Yüzleri gerçekçi biçimde yaşlandıran veya gençleştiren uygulama bu işlemi
yapay zeka ile sağlıyor. Aslında iki yıl önce de gündeme gelen uygulama bugün influencer
etkisiyle sosyal medyanın önemli etkinliklerinden birisi haline geldi. Kullanıcılar
#AgeChallenge veya #FaceAppChallenge başlıklarıyla kendilerinin veya ünlülerin fotoğraflarını
çeşitli değişikliklerle paylaşarak uygulamanın daha fazla kişiye ulaşmasına
vesile oluyor. Eğlenceli yanı bir tarafa, FaceApp arka planda fotoğraf
galerinizde tam anlamıyla söz sahibi olarak dijital varlıklarımıza nasıl sahip
çıkmamız gerektiği konusunu da gündeme getirdi.
Fotoğraflarınız artık
size ait değil
Konuya dikkat çeken, bir uygulama geliştiricisi olan Jashua
Nozzi oldu. Nozzi, Faceapp’in fotoğraf galerinize erişim iznini aldıktan sonra
siz isteseniz de istemeseniz de tüm fotoğrafları bir başka noktaya yüklediğinin
altını çizdi. Bu yorum üstüne pek çok güvenlik araştırmacısı konuyu
araştırdıktan sonra uygulamanın böyle bir faaliyette bulunmadığını ortaya
koydu.
Ancak, FaceApp kullanıcıların seçtiği ve üzerinde oynama
yapılmasını istediği görseli kullanıcıya hiçbir uyarıda bulunmadan şirket
sunucularına aktarıyor. Uygulama geliştiricileri bunun negatif bir algı
oluşturacağını bildikleri için gizlilik politikalarında ne fotoğrafın kendi
sunucularında işleneceğinden ne de fotoğrafın ne kadar süreyle o sunucuda
tutulacağını belirtmezler.
Kullanıcılar dikkat etmese de FaceApp fotoğrafınızın şirket
sunucularına aktarılacağını, e-posta adresi ve benzeri bilgilerinizin dünyadaki
diğer ülkelere veya bölgelere bağlı şirketlere aktarılacağını bildiriyor.
Galeriniz üzerinde
sınırsız söz sahibi
Şu anda FaceApp’in elde ettiği verilerle akıllarda soru
işareti oluşturacak çalışmalar yaptığını kanıtlayan bir veri yok. Fakat
standart gizlilik anlaşması şirkete herhangi bir özeli koruma sorumluluğu
vermeden verilerle dilediğini yapma hakkı veriyor. Üstelik iOS kullanıcıları
tarafından gelen haberlere göre uygulamanın fotoğraflara erişimini
sınırlandırdığınız halde dahi FaceApp’e galerinizden fotoğraf
yükleyebiliyorsunuz. Bu işleyiş, Apple’ın uygulamalardaki izinler konusunda
daha açıklayıcı olması gerektiği tartışmalarını da beraberinde getirdi.
Siz istemeden yüzünüz Moskova’daki bir reklam panosunda kullanılabilir
veya bir yapay zekayı geliştirmek için algoritmanın bir parçası haline
getirilebilir. Fotoğrafınızla her ne yapılacaksa artık bu sizin seçiminizden
çıkmış oluyor. Amerikan seçimlerinin manipüle edilmesini sağlayan Facebook’taki
kullanıcı verileri, kişisel bilgilerimizin asla toplanma amacı ile sınırlı
kalmadığını kanıtlar nitelikte.
Yasal olarak kullanım lisansını verip vermemenizin bir
anlamı yok; bir veri buluta yüklendiğinde artık kontrolü kaybetmişsiniz
demektir. Kullanıcılarının gizliliği konusunda son derece hassas olan Apple bu
yüzden yapay zeka işlemlerinin büyük çoğunluğunu telefon üzerinde
gerçekleştiriyor.
Rackspace’in eski çalışanlarından Rob La Gesse, FaceApp için
şu açıklamada bulundu: “FaceApp’in çalışması için tüm bir fotoğraf galerinize
giriş izni veriyorsunuz. TAMAMINA! Ancak uygulama aynı zamanda Siri ve aramalarınıza
da erişebiliyor. Siz uygulamayı kullanmasanız bile arka planda kendini
yenilemeye devam ediyor. Yani uygulama sizi kullanıyor.”
Güvenlik konusunda duyulan tüm bu endişeler ve tartışmaların
sonunda FaceApp resmi bir açıklama yapmaktan geri durmadı.
FaceApp’ten resmi
açıklama
FaceApp yetkilileri kullanıcılarının fotoğraflarını “kısa”
süreliğine bulut sistemde tuttuğunu, bunu da kullanıcının aynı fotoğrafı tekrar tekrar
yükleyerek trafik ve performansı etkilememesi adına gerçekleştirdiklerini ileri
sürdü. Kullanıcılara ait hiçbir verinin Rusya’ya aktarılmadığının altını çizen geliştirici
firma, yüklenen fotoğrafların 48 saat içinde sunuculardan silindiğini açıklamalarına
ekledi. Bulut sistem olarak Amazon ve Google hizmetlerden faydalandığını
açıklayan şirket kurucularından Yaroslav Goncharov, kullanıcılara ait verilerin
hiçbir suretle 3. kişilere satılmadığını belirtti.
Günün sonunda fotoğraf arşivlerini korumamız için önlemler almalı
ve fotoğraf galerimize erişim hakkı verdiğimiz uygulamaların amaçlarını ve yöntemlerini
dikkatlice düşünmemiz gerekiyor.