Aslında
dünyada 10 yıldan fazla bir süredir kullanılan tek kart bilgisayarlar (SBC),
son 5-6 yıldır Türkiye’de de büyük ilgi görmeye başladı. Kısaca açıklamak
gerekirse, adından da anlaşılacağı gibi bu bilgisayarlar tek bir anakarttan
oluşuyor. Monitörsüz, klavyesiz, mouse’suz olarak satılan bu bilgisayarlar, bu
saydığımız ekipmanlar haricen ve ‘ihtiyaç duyulması halinde’ alınabiliyor.
Tırnak içinde ihtiyaç duyulması halinde diye belirtmemizin amacı, aslında bu
ekipmanlara gerçekten de ihtiyacınız olmayabileceğinden kaynaklanıyor. Çünkü
headless, yani monitörsüz dediğimiz bu bilgisayarları kumanda etmeniz ya da
monitörlere erişmeniz için akıllı telefonlarınızı ya da televizyonlarınızı
kullanabiliyorsunuz.
Bunun
dışında ram, ekran kartı, ağ kartı, ses kartı gibi bileşenlerin tümleşik olarak
geldiği bu küçük bilgisayarlarda depolama içinse flash disklerinizi, işletim
sistemi kurmak için de genelde Micro SD kartları kullanmak gerekiyor. Kısacası
4 GB ya da 8 GB’lik Micro SD kartınız içine kurduğunuz Linux/Debian tabanlı
Ubuntu özgür işletim sistemlerinin yanında Android ve Windows gibi sistemler de
kurabiliyorsunuz. Kısacası avuç içi büyüklüğündeki bu bilgisayarlar, daha az
güç tüketiyor, daha az yer kaplıyor ve daha düşük maliyetlerle kullanıcılarıyla
buluşuyor.
İsterseniz gelin şimdi Türkiye’de en popüler tek kart bilgisayarları yakından
inceleyelim:
Raspberry Pi: Türkiye’ye 2013
yılında giren Raspberry Pi, o tarihten bu yana yeni modelleriyle de
kullanıcıların gönlünde taht kurmayı başardı. Son modeli Raspberry Pi 4’ü
geçtiğimiz aylarda satışa sunan şirket, bu sefer gigabit
ethernet bağlantısı, 2 adet USB 3.0
bağlantı noktası ve 4K görüntü kalitesine kadar destekli çift monitör
desteği ile tüketicisinin karşısına çıktı. Pi 4, çift monitör desteğini üzerindeki
2 adet micro-HDMI portu ile sunarken, 1 GB, 2GB ve 4GB RAM seçenekleriyle, 35,
45 ve 55 dolar etiketiyle satışa sunuluyor.
Omega2: Dünya
çapında 5 dolarlık Linux bilgisayar’ olarak üne kavuşan ve Kickstarter,
Indiegogo gibi kitle fonlama sitelerinde toplamda 1.5 milyon dolarlık bir fon
elde eden geliştirme platformu Omega2 de 2017’de Türkiye’de satışa sunuldu.
Omega2 sadece 4 cm boyunda ve üzerinde Wi-Fi, depolama alanı ve SD Kart slotu
barındıran tam bir Linux bilgisayar. IoT potansiyeline sahip bu alet de, kendi
platformu ve uygulamaları sayesinde uzaktan kontrol edilebiliyor. Omega’nın
yeni bilgisayarı Onion Omega2 Plus, şu anda yaklaşık 13 dolarlık fiyatıyla
dikkat çekiyor.
Asus Tinker Board: Tinker
Board, işletim hızı ve bellek değerini rakiplerine kıyasla bir tık üste
çıkartmayı başarmış kredi kartında boyutlarında minik bir bilgisayar.4K desteği, daha yüksek çipset
performansı, daha hızlı ethernet erişimi, bellek boyutlarında esneklik Asus
Tinker Board’u farklı kulan özelliklerinden birkaçı. Asus ileride daha geniş
işletim sistemi sunmak üzere çalıştığı Tinker Board’u Türkiye’de yaklaşık 85
dolar gibi, rakiplerinden oldukça yüksek bir fiyata sunuyor.
Odroid: Açık
kaynak desteği sunan bu bilgisayar da Ubuntu, Android ve Linux gibi işletim
sistemlerini çalıştırabiliyor. Türkiye’de en yaygın modellerden biri olan
Odroid-XU4, eMMC 5.0, USB 3.0 ve gigabit ethernet arabirimlerini uygulayarak,
yükse veri aktarım hızlarına ulaşılabiliyor. Bu özellik, ARM aygıtlarında ileri
işlem gücünü desteklemek için giderek daha fazla ihtiyaç duyulan bir özellik ve
kullanıcıların daha hızlı upgrade, web tarama, ağ oluşturma ve 3D oyunlar ile
bilgisayarlarda bir yükseltme deneyimi yaşamasına olanak tanıyor. Odroid’in bu
modeli de 80 dolarlık fiyatıyla dikkat çekiyor.
Orange Pi PC: Orange Pi PC, Raspberry Pi alternatifi bir mini pc.
Bu bilgisayarın Türkiye fiyatı ise yaklaşık 40 dolar civarında. Temel olarak
cihazda, Allwinner H3 1.6 Quadcore işlemci Mali 400 600 Mhz lik GPU,
Samsung DDR3 Ram, 10/100 Network girişi, 3 adet USB2, Standart boy HDMI,
composit çıkışlı kulaklık çıkışı mevcut. Raspberry Pi’den farklı olarak bir
adet OTG, kumanda kullanımı için infrared sensor ve mikrofon girişleri de
mevcut. Orange Pi PC, Wi-Fi ve Bluetooth gibi protokoller hariç tutulduğunda
Raspberry Pi 3’e yakın bir cihaz.
Türkiye’de
en çok tercih edilen tek kartlık bilgisayarlar böyle sıralanıyor. Kısacası bu
tek kartlık bilgisayarlar, proje bilgisayarları olarak tarif ediliyor. Yani bu
cihazlar sayesinde televizyonunuzu akıllı yapabilirken, XBMC gibi medya
uygulamalarını rahatlıkla kullanabilirsiniz. Yine basit yazılımlarla motor
kontrolü, sensörler ile kontrölör gibi sistemleri, basit Google aramalarıyla
öğrenebilir ve kendi kendinize bu sistemleri yapabilirsiniz.
Aslında yüksek kurlar yüzünden bugün fiyatları biraz yüksek düşünsek de, 35
dolara alabileceğiniz bu bilgisayarlar, size sonsuz bir derya sunuyor olacak.
Tabii ki, meraklılarına…
